Programma 2: Duurzaam en leefbaar

Doelstellingen

• Het verminderen van het aantal misdrijven (geweldsdelicten, woninginbraken, diefstallen) net als de ervaren overlast van verstorend gedrag.
• Het verhogen van de barrière tegen (ondermijnende) criminaliteit zodat inwoners en ondernemers beter zijn beschermd tegen inmenging van criminelen.
• Minder overlast en criminaliteit door jongeren en bieden van perspectief aan risicojongeren op een veilige, gezonde en kansrijke toekomst.
• Het vergroten van de digitale weerbaarheid van inwoners, maatschappelijke partners en bedrijven.
• Stimuleren en vergroten van de betrokkenheid van inwoners en organisaties bij de aanpak van leefbaarheid en veiligheid.

Wat gaan we ervoor doen?

Uitvoeringsplan Integrale Veiligheid
Voor 2024 wordt een Uitvoeringsplan Integrale Veiligheid opgesteld. In het uitvoeringsplan maken we onze inspanningen en activiteiten inzichtelijk en stellen daarbij concrete doelstellingen. Voor 2024 voorzien we onder meer de onderstaande prioriteiten.

Terugdringing ondermijning
We werken intensief samen met onze partners politie, OM en de Belastingdienst om de georganiseerde, ondermijnende criminaliteit terug te dringen. Dit doen we onder andere door inzet van het Peelland Interventie Team, versterking van onze informatiepositie, Bibob-toetsing en door te investeren in het vergroten van de weerbaarheid van gemeentelijke organisatie, de inwoners en ondernemers.

Preventie met Gezag
Als Helmond zijn we geselecteerd voor het landelijke programma "Preventie met Gezag" van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het doel is om jongeren in kwetsbare wijken weerbaarder te maken tegen criminaliteit en te voorkomen dat ze in de criminaliteit belanden of daarin doorgroeien. In 2023 zijn het plan van aanpak voor Preventie met Gezag en het brede Meerjarenprogramma Jeugd gereed. In 2024 starten we met de uitvoering. Voor Preventie met Gezag geldt dat dit onder voorbehoud van daadwerkelijke toekenning vanuit het Rijk is.
Daarnaast worden de mogelijkheden nu onderzocht om te komen tot Justitie in de wijk in de vorm van wijkrechtspraak, in aansluiting op het project Preventie met Gezag. De koppeling van Justitie in de wijk met Preventie met Gezag is al aanwezig bij projecten in de gemeenten Eindhoven en Tilburg. Helmond wil lering trekken uit die projecten. In Helmond wordt bezien of de onderwerpen schoolverzuim en schuldenproblematiek zich lenen voor nadere uitwerking, omdat dit in Helmond belangrijke risicofactoren zijn.  

Gedigitaliseerde criminaliteit

Om te voorkomen dat inwoners en ondernemers in Helmond slachtoffer worden van gedigitaliseerde
Criminaliteit nemen we preventieve maatregelen waardoor kwetsbare groepen zich beter leren beschermen. In 2023 voeren we een diepteanalyse uit zodat we versterkt inzicht hebben op de kwetsbaarheid van de specifieke doelgroepen in onze stad. Op basis hiervan wordt een plan van aanpak met gerichte acties opgesteld waarvan de uitvoering in 2024 start.

Wijkgericht werken versterken
We versterken het wijkgericht werken dicht bij onze inwoners, zoals ook beschreven in paragraaf 4.4.4. Hiermee hebben we goed zicht op de problematiek en kunnen we gericht inzetten op de problemen die spelen, dus afgestemd op de behoefte van de wijk. We willen laagdrempelig bereikbaar zijn in de wijk. Dit doen we onder andere door de inzet van wijkboa’s met vaste gezichten, de stadsmarinier in de Binnenstad en in een vergelijkbare vorm de wijkregisseur in Helmond-West.

Ondersteuning buurtpreventie

Onze inwoners zijn de oren en ogen in de wijk. Daarom zetten we extra in op de ondersteuning van buurtpreventie. Buurtpreventie kent verschillende vormen, passend bij de diversiteit van inwoners en wijken die onze stad rijk is. In 2023 zijn we samen met de LEV-groep gestart met de benodigde impuls van buurtpreventie. In 2024 zetten we deze impuls door waarin we concrete acties ondernemen gericht op drie pijlers: (1) ondersteuning van bestaande teams, (2) heractiveren van inactieve teams en (3) uitbreiding met nieuwe teams.

Beleidsintensivering

Aanpak ondermijning en digitale criminaliteit
In 2023 is het Masterplan Integrale Veiligheid 2023-2026 vastgesteld. Voor de uitvoering van dit plan is de formatie voor de onderdelen aanpak van ondermijning en digitale criminaliteit aangepast.

Beveiliging politieke ambtsdragers
Collegeleden, raadsleden en ambtenaren kunnen in hun functie te maken krijgen met agressie, bedreiging, intimidatie of geweld. Incidenten kunnen plaatsvinden in de werkomgeving, maar in de privésfeer. De persoonlijke veiligheid van een raadslid, collegelid of ambtenaar is een groot goed. Als gemeente nemen we hierin allerlei maatregelen om de veiligheid te vergroten.

Uitvoeringsbudget brede veiligheidsthema’s
Naast de accenten uit het Masterplan Integrale Veiligheid behouden ook de andere veiligheidsthema’s onze aandacht en inzet. Voor de uitvoering van de activiteiten rondom deze thema’s is, mede gelet op intensivering van de veiligheidsaanpak, het uitvoeringsbudget niet toereikend. Bijvoorbeeld op het gebied van High Impact Crimes, en overige vermogenscriminaliteit (zoals aanpak fietsendiefstal). Om hier wel uitvoering aan te kunnen geven is een structureel uitvoeringsbudget noodzakelijk.

Versterken Veiligheidsinformatieknooppunt
Het Veiligheidsinformatieknooppunt (VIK) is een belangrijke basis voor een integraal en informatie gestuurde aanpak van veiligheid en leefbaarheid. We verkrijgen daarmee onder andere actuele veiligheidsbeelden en inzicht in achterliggende problemen en onderliggende patronen. We investeren de komende jaren in verdere versterking en structurele doorontwikkeling van het VIK, onder meer op het gebied van software, licenties en opleidingen.

Verstevigen buurtpreventie
In 2024 zetten we de ondersteuning van buurtpreventie kracht bij en voeren we actief campagne om het buurtpreventienetwerk uit te breiden. Voor deze impuls zijn extra middelen nodig. Er zit namelijk veel verschil in de mate waarin buurtpreventieteams of Whatsappgroepen actief zijn. Samen met de LEV-groep investeren we extra in de ondersteuning van buurtpreventie, als onderdeel van de bredere participatieopgave, en streven daarbij naar een stadsbreed dekkend netwerk.

Wijkregisseur Helmond-West
In Helmond-West leveren we samen met onze partners een extra inspanning om de wijkspecifieke opgaven integraal aan te pakken. Belangrijkste doel is om de intergenerationele problemen te doorbreken en nieuwe perspectieven te bieden. Als gemeente nemen we hierin de regierol. Dit doen we door de inzet van een wijkregisseur. Hiermee geven we ook invulling aan de door de raad aangenomen motie. Voor de financiering van de wijkregisseur en het benodigde werkbudget zijn vanaf 2024 structurele middelen nodig. Dit past tevens binnen de doelen van wijkgericht werken in paragraaf 4.4.4.

Uitbreiding boa
De komende jaren brengen we het team Toezicht & Handhaving verder op sterkte die passend is bij een gemeente als Helmond. Op dit moment is er 24,0 fte aan capaciteit. Het eerder uitgevoerde onderzoek door de Galan Groep verwijst naar minstens 30,0 fte. Met de aankomende schaalsprong streven we naar 35,0 fte. Vanaf 2024 breiden we de capaciteit met 4,0 fte uit. We zorgen met de uitbreiding van de capaciteit dat onze boa’s nog meer in de wijken aanwezig kunnen zijn en zo voor onze inwoners dichtbij, laagdrempelig en bereikbaar zijn.

Verstevigen uitvoering Wet Bibob
De inzet van de Wet Bibob is een belangrijk instrument in de aanpak van ondermijning en het vergroten van de bestuurlijk weerbaarheid. Met de inzet hiervan willen we binnen Helmond barrières opwerpen tegen het ongewild faciliteren door de overheid van criminele organisaties. We investeren in structurele uitbreiding van capaciteit op uitvoering van dit proces. Het betreft veelal juridische, complexe materie en vraagt om specifieke expertise en voldoende capaciteit om in de uitvoering te realiseren.

Crisisbeheersing en rampenbestrijding
Naast de taken die zijn belegd bij de Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost hebben we als gemeente ook zelf verantwoordelijkheden en werkzaamheden op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing. We zetten onder andere in op het versterken en professionaliseren van de interne crisisstructuur waarbij alle afdelingen weten wat er op welke moment van hen verwacht wordt. In de begroting 2023 zijn hiervoor incidenteel middelen opgenomen en nu creëren we hiermee de structureel benodigde ruimte.

Specificatie per hoofdproduct
In onderstaande tabel is voor dit thema een specificatie van de hoofdproducten opgenomen. (inclusief mutaties op de reserves)