Programma 3: Economisch vitaal en aantrekkelijk

Doelstellingen

• Onze culturele en recreatieve voorzieningen en activiteiten groeien mee met de schaalsprong die we gaan maken.
• Hiervoor moet het ambitieniveau voor cultuur en recreatie in de gehele linie omhoog zodat we meer aansluiting vinden bij de andere grote steden in Brabant.
• We willen meer ruimte voor culturele experimenten en werkruimten voor creatieve makers, waarmee we innovatie stimuleren.
• Ook vinden we het van belang om het lokale evenementenaanbod verder te professionaliseren en versterken,
• Cultuur en recreatie moet toegankelijk zijn voor iedereen, er mogen geen drempels zijn voor deelname.

Wat gaan we ervoor doen?

Regioprofiel ‘ BrabantStad maakt het 2021-2024'
Samen met de partners in BrabantStad werken we op basis van het regioprofiel ‘ BrabantStad maakt het 2021-2024' aan de versterking van kunst en cultuur in Brabant. BrabantStad toont zich een belangrijke partner in het krijgen van een beter beeld van culturele, sociale en economische functies die kunst en cultuur vervullen zoals de bijdragen op de leefbaarheid, sociale cohesie, werkgelegenheid en aantrekkelijkheid voor inwoners, nieuw of oud.  

Kennisopbouw en -deling voor culturele instellingen
Het komende jaar wordt ingezet op kennisopbouw en -deling voor culturele instellingen op basis van de werving, uitvoering en analyse van publieksdata en de toepassing van publieksanalyses. Daarnaast wordt de vierde editie van de onderzoeksmonitor Waarde van cultuur - de staat van de culturele sector in Noord-Brabant gepubliceerd.

Cultuurvisie 2040
Onze culturele voorzieningen en activiteiten moeten kunnen meegroeien met de schaalsprong die we gaan maken. Daarom stellen we samen met de stad de Cultuurvisie 2040 op, inclusief een meerjarig uitvoeringsprogramma.

Uitvoeren Erfgoedvisie
In 2024 gaan we aan de slag met de doelen en acties uit de Erfgoedvisie. Zoals het uitbreiden van het bestaande beschermingsinstrumentarium met de lichtere beleidsinstrumenten karakteristiek pand en beschermd stadsgezicht, opstellen van beleid voor duurzaamheidsmaatregelen zoals zonnepanelen op monumenten en cultuurhistorisch waardevolle panden en het digitaal toegankelijk maken van informatie over het erfgoed in de stad, voor bewoners en bezoekers.

Cacaofabriek en Speelhuis
Medio 2023 is besloten tot de separate verzelfstandiging van het Speelhuis, concernvorming met de Cacaofabriek is vooralsnog niet aan de orde. De komende periode wordt een sociaal plan afgesloten voor de gemeentemedewerkers, komen er afspraken voor de horeca in Het Speelhuis en worden alle overige afspraken gemaakt met een verzelfstandigd Speelhuis (te denken valt aan een huurovereenkomst, afspraken over onderhoud (MJOP) en subsidieverplichtingen voor 2024 en verder.
Annatheater
Het onderzoek naar het toekomstperspectief van het Annatheater bevindt zich in een afrondende fase. We willen in de loop van oktober een standpunt innemen over de gepresenteerde scenario's.  

HomeComputerMuseum
In het laatste kwartaal van 2023 start een onderzoek naar de vitaliteit en de positionering van het HomeComputerMuseum. In 2024 kan op basis van dit onderzoek een standpunt worden ingenomen over de uitkomsten van het onderzoek, waarna de besluitvorming kan plaatsvinden over de positie van het HCM in het culturele landschap van de gemeente. Dan wordt een besluit genomen over de ophoging van de subsidie.  

Uitvoerend beleidskader voor evenementen
Nadat we in 2023 een nieuw strategisch beleidskader evenementen vaststellen, gaan we in 2024 aan de slag met het opstellen en vaststellen van een uitvoerend beleidskader voor evenementen. Het strategisch beleidskader beschrijft de visie, ambitie en doelstellingen van de gemeente op het gebied van evenementen. Het uitvoerend beleidskader beschrijft op welke manier we hier als gemeente invulling aan willen geven en wat hiervoor nodig is.

Urban
Om de urban scene te versterken wordt het werk van de externe kwartiermaker voortgezet. We werken aan een pumptrack bij de Kasteeltraverse en kijken ook naar andere mogelijkheden in de stad. Als zich kansen voordoen voor een indoorlocatie, onderzoeken we die.

Kunsthal
Het is onze ambitie om de Kunsthal verder te openen en te verbinden met haar omgeving. Zo kunnen méér mensen en meer verschíllende doelgroepen makkelijker gebruik maken van deze culturele voorziening. In de eerste helft van 2024 wordt een keuze gemaakt, op basis van voorlopig ontwerp, businessplan en beschikbare middelen, of het doorontwikkelen van de Kunsthal haalbaar is. Groot onderhoud en verduurzaming van het pand hebben prioriteit.

Beleidsintensivering

Cultuurparticipatie/CultuurContact
Voor de periode 2019 – 2022 was er een cultuurverbinder aangesteld en ondergebracht bij de organisatie CultuurContact, met de focus op ouderen. In 2023 is uitbreiding gerealiseerd, met als speciaal aandachtsgebied ‘jongeren’. De impuls is voor 2023 eenmalig vastgesteld. Met het vaststellen van de Programmabegroting 2023 heeft uw raad middelen beschikbaar gesteld voor het vervolg van deze cultuurverbinders. Echter vooralsnog was dit niet structureel. Wij stellen voor om dit nu wel structureel te maken, om duurzaam de brug te slaan tussen het sociaal en culturele domein.

Verhogen evenementenbudget
Inmiddels is duidelijk dat we niet alleen te maken hebben met inflatie, maar met een veelvoud aan problematieken, die maken dat de kosten voor evenementen sterk stijgen, terwijl het tegelijkertijd moeilijker wordt om eigen inkomsten te genereren. Daarbij worden de eisen ten aanzien van veiligheid, duurzaamheid, en inclusie steeds hoger. Er is substantieel extra geld nodig om organisatoren te kunnen ondersteunen bij het organiseren van een evenement. Dit is van groot belang met het oog op het behoud van een aantrekkelijk evenementenaanbod dat veilig in Helmond georganiseerd kan worden.

Digitaliseren cultuurhistorische Helmondse archieven
Op 8 december 2022 is het project ‘Digitaliseren fotocollectie Jozef van den Broek’ opgeleverd. Door gezamenlijke inspanningen van het historisch veld in Helmond, Regionaal Historisch Centrum Eindhoven (RHCe) en gemeente is deze collectie -in bewaring bij het RHCe- digitaal toegankelijk gemaakt. Daarbij heeft de raad uitgesproken veel waarde toe te kennen aan het digitaal toegankelijk maken van archiefschatten van Helmond. Op verzoek van de gemeente Helmond heeft RHCe een drietal vervolgprojecten op Jozef van den Broek benoemd. Deze projecten zijn extra op de jaarlijkse bijdragen van de gemeente Helmond aan het RHCe. Het gaat in alle gevallen om archiefcollecties uit de geschiedenis van Helmond met cultuurhistorische waarden. Een incidentele bijdrage van € 60.000 stelt het RHCe in staat om één van de drie projecten i.s.m. vrijwilligers uit het historisch veld in Helmond uit te voeren.

Bekostiging Dit is Helmond
De raad heeft ingestemd met het Toekomstplan Dit is Helmond 2022 – 2027. Daarbij werd besloten om voor 2023 in totaal € 165.000 aan subsidie te verlenen aan de lokale publieke omroep DitisHelmond. In de begroting 2023 was voor de periode 2024 en verder een structurele bijdrage voorzien van € 80.000. Omwille van continuïteit stellen wij nu voor om in de programmabegroting een structurele bijdrage toe te voegen van € 85.000 om structureel een totaal van € 165.000 subsidie te kunnen verlenen aan DitisHelmond.

Broedplaatsen / POST#5700
Met de komst van stichting POST#5700 is er een nieuwe broedplaats ontstaan in het hart van de stad. De stichting heeft zich voorlopig gevestigd in het voormalig postsorteercentrum aan de Watermolenwal en richt zich op jonge makers en talentontwikkeling bij de jonge generatie. De stichting heeft inmiddels onder andere muzikanten, kunstenaars en theatermakers aan zich weten te binden en er vinden tal van activiteiten plaats. Om dit mogelijk te maken is voor 2023 een beroep gedaan op incidentele middelen vanuit het Ministerie van OCW. Deze middelen zijn echter incidenteel, terwijl het initiatief duurzame ondersteuning behoeft. Naast het stimuleren van Broedplaats POST#5700 w illen we een impuls geven aan het ontstaan en kunnen doorontwikkelen van andere initiatieven, zoals het geven van een invulling aan de leegstaande brugwachtershuisjes van Helmond. Ook een initiatief als VOLOP, waarbij leegstaande panden in het winkelcentrum een tijdelijke culturele of maatschappelijke invulling krijgen, sluit hierbij aan.

Home Computer Museum
Op 10 november 2022 heeft uw raad tijdens de behandeling van de Programmabegroting een motie aangenomen. Hierin is gevraagd om in overleg te gaan met directie van het museum om te bezien welke bedragen nodig zijn om de ergste nood te lenigen. Daarnaast is gevraagd om te onderzoeken of het museum op termijn onderdeel kan uitmaken van onze culturele basisinstellingen. Deze onderzoeksopdracht is uitgezet. Vooralsnog wordt uitgegaan van een structurele ophoging van € 75.000.

Uitbreiding Cultuur
De stad en haar cultuurvoorzieningen en activiteiten zijn groeiende. Met de huidige bezetting is het niet mogelijk om alle bestaande werkzaamheden tijdig en adequaat op te pakken. Gelet op de toekomstige ontwikkelingen vragen wij uw raad om de formatie uit te breiden.

Investeringen

Projecten cultuur
De projecten die onder cultuur vallen zijn onder andere de Kunsthal en uitgaven op het gebied van urban activiteiten.

Projecten cultuur en recreatie: evenemententerrein Berkendonk
We willen uitvoering geven aan de ontwikkeling van een evenemententerrein in recreatiegebied Berkendonk, dat qua omvang en schaal past bij Helmond. In 2023 hebben we hiervoor een ruimtelijke visie opgesteld. Onderdeel hiervan was het doorlopen van een breed participatietraject, waarbij betrokken partijen, ondernemers en direct omwonenden hebben meegedacht over nadere invulling van de zuidkant van Berkendonk en specifiek hierin het evenemententerrein. In 2024 willen we nader uitvoering geven aan de ruimtelijke visie. Hierbij werken we de kansen voor verbetering van de huidige recreatieve voorzieningen uit, maar hebben we ook aandacht voor het verbeteren van de parkeer- en nutsvoorzieningen, het opwekken van zonne-energie en voor de landschappelijke versterking.

Specificatie per hoofdproduct
In onderstaande tabel is voor dit thema een specificatie van de hoofdproducten opgenomen. (inclusief mutaties op de reserves)